Nazwa wsi pochodzi od imienia jej założyciela niejakiego Hermana, które to imię oznaczało wojownika, żołnierza (Heeresmann, Krieger). Hermannsdorf należałoby tłumaczyć dosłownie jako wieś należąca do Hermana. W 1249 roku wymienia się Hermannisdorf, w 1287 roku Gut in Hermannsdorfh, w 1666/7 roku Hermansdorff villa, w roku 1736 Hermsdorf i w 1786 roku Herrmannsdorf. Gwarowo mówiło się na wieś i jej części następująco: Hernsdurf na Kierżno, de Heede na Heidehauser i Hirschlswaale na Herschelswaldau. Stara polska nazwa Hermanówka.

Nazwa Kierżno pochodzi od starosłowiańskiego słowa kierz - krzew, zarośla, którą to nazwę ustalono po wojnie zamiast niemieckiej.

Powstanie pierwszej osady w tym miejscu wiązało się z przede wszystkim z rzeką oraz szlakiem komunikacyjnym, który musiał prowadzić w pradawnych czasach wzdłuż Kwisy. Niegdyś bowiem był to jedyny sposób przedostania się przez nieprzebytą puszczę. Jeszcze nie były przejezdne szlaki prowadzące bezpośrednio na wschód. Co prawda nie wiemy kiedy dokładnie osiedlili się na miejscu dzisiejszego Kierżna pierwsi ludzie, jednakże cokolwiek pomocne mogą nam w tym być odkrycia archeologiczne. I takich też dokonano tutaj.

We wsi odkryto podczas archeologicznych badań powierzchniowych ślady osadnictwa mezolitycznego oraz pochodzące z tego samego okresu narzędzia kamienne. W 1930 roku przypadkowo zlokalizowano cmentarzysko ciałopalne z okresu brązu, a w nim naczynia gliniane. Potwierdza to istnienie w tym miejscu osady zasiedlonej później przez Słowian. Badacze niemieccy sugerują powstanie pierwszego osadnictwa w wieku XII, które siłą rzeczy było związane z plemionami słowiańskimi. W pierwszej połowie XIII wieku na miejscu słowiańskiej osady została założona wieś na prawie niemieckim. Nastąpiło to zapewne gdzie w latach 30-tych XIII wieku kiedy książę śląski Henryk Brodaty sprowadzał z zachodu niemieckich kolonistów. Wśród nich musiał być niejaki Herman, który otrzymał od księcia przywilej lokacyjny i został pierwszym zasadźcą, a następnie sołtysem Kierżna. Wieś nie został natomiast wymieniona w dokumencie lokacyjnym miasta Nowogrodźca z 1233 roku, co sugeruje nam, że jeszcze wtedy nie istniała.

Pierwszy raz wymieniona została dopiero szesnaście lat później, to jest w roku 1249. Wtedy to w piśmie wystawionym w Krośnie Odrzańskim przez księcia śląskiego Bolesława II Rogatki dla klasztoru Magdalenek w Nowogrodźcu zapisano:
In nomine domini amen. Nos Boleslaus dei gratia dux Zlesie et Polonie notum volumus fieri universis tam presentibus quam futuris, quod domui beate Marie Magdalene in Nuenburh dedimus villam unam, que dicitur Hermannisdorf, super aquam Quizam sitam duodecim mansos continentem, et hoc in remedium animarum tam antecessorum quam posterorum nostrorum. Excepimus etiam prefatam villam ab omni servitio et subditione nostrorum, ut nullus ipsam presumat temere inquietare. Datum in Crosna, anno gratie M° CC° XL° IX° . In cuius rei testimonium presens scriptum sigilli nostri munimine fecimus roborari coram hiis testibus: dominis Widgone de Kamenz, Rudolfo de Biberstein, Ottone filio Conradi, Walthero de Barboy, Wernero de Foresto et Ottone de Nydeck

W imię Pańskie Amen. My Bolesław z Bożej łaski książę Śląska i Polski chcemy czynić znanym tak obecnym jak i przyszłym, że klasztorowi św. Marii Magdaleny w Nowogrodźcu dajemy jedną wieś, która nazywa się Hermannsdorf (Kierżno) położoną nad rzeką Kwisą z przyległymi 20 łanami, i to czynimy dla zbawienia dusz tak przodków jak potomków naszych. Uwalniamy również wspomnianą wieś od wszystkich posług i zobowiązań nam należnych, aby nic tę wieś...

Sporządzono w Krośnie nad Odrą roku dziękczynienia 1249...panowie Widgone z Kamienia, Rudolf z Bobrowa, Otto syn Konrada, Walter de Barboy, Werner de Foresto i Otto de Nydeck.

 

Opracowano na podstawie książki M. Olczaka i Z. Abramowicza Nowogrodziec, dzieje miasta i okolic do roku 1945, Warszawa 2000.