Gmina Nowogrodziec
Gmina Nowogrodziec, położona w północno-zachodniej części województwa dolnośląskiego, zajmuje powierzchnię 176,3 km2, w tym 16,2 km2 przypada na miasto. Powierzchnia gminy stanowi ponad 13,5% powiatu, a pod względem obszaru jest to jedna z najmniejszych jego gmin (mniejszą powierzchnię mają jedynie gmina wiejska Warta Bolesławiecka oraz miasto Bolesławiec).
W części północnej gmina graniczy z administracyjnymi obszarami gmin Węgliniec i Osiecznica. Od wschodu przylegają doń obszary gminy Lwówek Śląski i wiejskiej gminy Bolesławiec. Od południa i południowego-zachodu graniczy z gminą Gryfów Śląski i gminą wiejską Lubań. W zachodniej zaś części gmina Nowogrodziec graniczy na niewielkim odcinku z terenem gminy Pieńsk.
Administracyjnie gmina składa się z miasta Nowogrodziec i 13 miejscowości wiejskich o zróżnicowanym obszarze i zaludnieniu. Największymi, pod względem zajmowanego obszaru, miejscowościami wiejskimi gminy są: Gościszów (ponad 3000 ha), Wykroty (niemal 2300 ha) oraz Czerna (ponad 2100 ha). Najliczniej natomiast zaludnionymi miejscowościami (poza miastem Nowogrodziec) są Wykroty (ponad 1700 mieszkańców) i Zebrzydowa (ponad 1500 mieszkańców). Ponadto znaczącym co do liczby mieszkańców sołectwem tejże gminy jest Gościszów (ponad 1400 mieszkańców). Miejscowościami wiejskimi gminy o najmniejszym obszarze i zaludnieniu są natomiast Zagajnik i Zabłocie.
Ogólnie biorąc, sieć osadnicza w gminie Nowogrodziec jest dobrze rozwinięta, co związane jest m.in. z korzystnym ukształtowaniem tego terenu. Gmina Nowogrodziec stanowi bowiem niemal w całości część Niziny Śląskiej i jedynie niewielki obszar w południowej części gminy zaliczany jest do Pogórza Izerskiego. Przeciętne zaś wysokości nad poziomem morza na terenie całej gminy układają się w granicach 200-250 m. Miasto Nowogrodziec leży natomiast na wysokości 180 m n.p.m.